Thiên văn - vũ trụ

Nhóm hợp tác giành giải Nobel LIGO vừa công bố một bài báo mô tả chi tiết hơn bao giờ hết về cách nhóm này phân tích các tín hiệu sóng hấp dẫn, phần nào đáp trả một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí New Scientist. Nhưng một số nhà vật lí vẫn nói công trình của LIGO có sai sót. Hầu như chẳng ai nghi ngờ về sự tồn tại của sóng hấp dẫn. Chúng là m...

Nếu thuyết tương đối rộng của Albert Einstein vẫn đúng, thì một lỗ đen ra đời từ sự va chạm chấn động vũ trụ của hai siêu lỗ đen sẽ tự “ngân reo” sau đó, tạo ra sóng hấp dẫn y hệt như một cái chuông bị gõ ngân lên các sóng âm. Einstein dự đoán rằng một độ cao nhất định và mode tắt dần của các sóng này sẽ là một dấu hiệu trực tiếp ...

Các quan sát về chất khí đang bị nuốt vào siêu lỗ đen tại tâm của các quasar đã làm sáng tỏ thêm về cách những vật thể thiên văn này biến đổi năng lượng hấp dẫn thành những lượng bức xạ khổng lồ tỏa ra theo mọi hướng. Hongyan Zhou tại Viện Nghiên cứu Địa cực Trung Quốc và các đồng sự đã tiến hành đo tốc độ của chất khí đang rơi vào ...

Các nhà khoa học vừa phát hiện thấy hơi nước trong khí quyển của một hành tinh đá ở cách Trái Đất 110 năm ánh sáng. Tên gọi là K2-18b, quỹ đạo của hành tinh này nằm bên trong vùng ở được của một sao lùn đỏ, nghĩa là hành tinh này có thể dung dưỡng sự sống. Quan sát được thực hiện bởi các nhà thiên văn tại Đại học College London, thông qua Kính ...

Dẫu cho năng lượng tối là gì, nó không phải là một trong các lực cơ bản. Các nhà khoa học đã biết từ lâu rằng vũ trụ đang dãn nở, nhưng vào thập niên 1990 dữ liệu từ kính thiên văn Hubble cho thấy điều gì đó kì lạ: sự dãn nở đang diễn ra hiện nay nhanh hơn so với khi vũ trụ còn trẻ hơn. Thực tế này bay vo ve trước mũi tất cả các mô hình của ...

CÁC ĐÁM SAO CẦU Còn có những cư dân khác của Ngân Hà, chúng có mã ZIP riêng của chúng dù rằng chúng tồn tại ở xa phía trên hoặc phía dưới đĩa Thiên Hà hoặc thậm chí tại chỗ phình lên tại tâm thiên hà. Như chúng ta đã nói, thi thoảng các sao cư trú thành bầy đàn gọi là các đám sao cầu. Những nhóm sao san sát này có lẽ thuộc về những vật thể già ...

TÂM THIÊN HÀ Nếu chúng ta tiến về phía tâm Ngân Hà, thì đĩa thiên hà phồng lên thành một hình phỏng cầu tại đó có hàng triệu ngôi sao. Ngự tại trung tâm Thiên Hà của chúng ta là một lỗ đen khổng lồ mà các nhà thiên văn gọi là Sagittarius A*, hay viết tắt là Sgr A* (đọc là “saj A-sao). Con quái vật này nặng chừng bốn triệu lần khối lượng Mặt Trời....

Chương 6 NGÂN HÀ   Sao tôi lại cảm thấy cô đơn thế này? Lẽ nào hành tinh chúng ta không nằm trong Ngân Hà sao? - HENRY DAVID THOREAU Dải sáng trắng trong bức ảnh này, chụp ở Ontario, Canada, cho thấy vùng trung tâm của thiên hà Ngân Hà của chúng ta. Nếu các sao giống như con người, thì chúng cư trú ở đâu? Giống như phần đa nhân loại trên Trái Đất, ch...

Vào thập niên 1930, một nhà thiên văn Thụy Sĩ tên là Fritz Zwicky để ý thấy các thiên hà trong một đám thiên hà ở xa đang quay xung quanh nhau nhanh hơn tốc độ lẽ ra của chúng ứng với lượng vật chất khả kiến mà chúng có. Ông đề xuất rằng một chất liệu vô hình, ông gọi nó là vật chất tối, có thể đang co kéo hấp dẫn lên những thiên hà này. Kể t...

Lần đầu tiên người ta đã lái thành công một cánh buồm Mặt Trời trong không gian. Leah Crane (New Scientist, 10/08/2019) Cánh buồm đã giương lên, ánh sáng Mặt Trời tuôn mạnh và chúng ta bắt đầu giong buồm xuyên không gian. Phi thuyền LightSail 2 đã trình diễn thành công việc căng buồm Mặt Trời có điều khiển đầu tiên xung quanh Trái Đất, song chuyến “hải...