Tìm hiểu nhanh vật lí hạt (Phần 11)

Bài viết

Viết bởi 123physics Chủ nhật, 27 Tháng 10 2019 07:39

Nan đề sóng

Thật không may, ngay cả danh tiếng của Newton cũng không thể trụ vững trước sức mạnh của phương pháp khoa học: các thí nghiệm của Thomas Young, Augustine Fresnel, Siméon Poisson và những người khác cho thấy rằng ánh sáng bị phản xạ, khúc xạ và giao thoa với chính nó theo một kiểu chỉ có thể giải thích được nếu ánh sáng là sóng.

Song có một nan đề khó giải: sóng đại diện cho sự truyền năng lượng bên trong một môi trường mà không có sự chuyển động tổng thể của môi trường. Nói cách khác, khi bạn có sóng, bạn cần thứ gì đó làm công việc gợn sóng. Ánh sáng được biết là có thể lan truyền trong chân không – vậy nên, không giống như âm thanh, không phải không khí đang mang các dao động ánh sáng. Vậy thì cái gì mang ánh sáng?

Vì lí thuyết sóng ánh sáng chiếm ưu thế, nên “aether truyền sáng” đã thấm nhuần vào nhận thức của các nhà khoa học. Khi càng có nhiều người nghĩ tới aether này, người ta nhận thấy nó phải là một chất liệu rất kì cục.

Đối với các dao động ánh sáng, nó phải hành xử giống chất rắn. Các dao động ngang đòi hỏi chất rắn để lan truyền, và tần số cao của ánh sáng nhìn thấy đòi hỏi chất rắn đó phải cứng như kim cương. Và chưa hết, đối với những vật chuyển động chậm như các hành tinh, con người, con mèo cưng, vân vân, nó phải hành xử như một chất lỏng – nếu không chúng ta đã để ý đến nó khi đi lại.

Điều này nghe thật tức cười, nhưng các nhà khoa học danh tiếng vẫn tiếp tục tin vào nó. Các bài giảng được thuyết trình, sách giáo khoa được viết ra – đáng chú ý là quyển Aether và Vật chất (1900) của Joseph Larmor – và một “Lí thuyết về Tất cả” thời Victoria còn nêu giả định rằng bản thân các nguyên tử chẳng gì hơn ngoài các xoáy trong aether. Người ta có thể dành nguyên một cuốn sách cho chủ đề ấy, nhưng để có một bản tóm gọn về cách bố trí của món bánh siêu trứng sữa này, tôi khuyên bạn nên đọc quyển Nhập môn Thuyết Tương đối (quyển này nói về Thuyết Tương đối Hẹp của Einstein*).

TÌM HIỂU NHANH VẬT LÍ HẠT
Tom Whyntie & Oliver Pugh
Bản dịch của TVVL
<< Phần trước | Phần tiếp theo >>

Vui lòng ghi rõ "Nguồn Thuvienvatly.com" khi đăng lại bài từ CTV của chúng tôi.

Tags:

Bài liên quan

Bài đọc nhiều

Thêm ý kiến của bạn

Các bài khác

	250 Mốc Son Chói Lọi Trong Lịch Sử Vật Lí (Phần 60) 11/11/2019 Định luật Coulomb về Tĩnh điện 1785 Charles-Augustin Coulomb (1736–1806) “Chúng ta gọi ngọn lửa của đám mây đen ấy là
	250 Mốc Son Chói Lọi Trong Lịch Sử Vật Lí (Phần 59) 11/11/2019 Lỗ đen 1783 John Michell (1724-1793), Karl Schwarzschild (1873-1916), John Archibald Wheeler (1911-2008), Stephen William Hawking (1942-2018) Các nhà
	Chuyển động của các hành tinh đặt ra giới hạn mới lên khối lượng graviton 11/11/2019 Có thể dùng chuyển động của các hành tinh để đưa ra ước tính tốt nhất cho giới hạn trên của khối lượng graviton – một
	Đi tìm nguồn gốc của khái niệm du hành thời gian 10/11/2019 Giấc mơ du hành xuyên thời gian vốn đã xưa cũ và ở đâu cũng có. Thế nhưng niềm hứng khởi của con người đối với sự du
	Thorium decahydride siêu dẫn ở 161 K 09/11/2019 Một nhóm nhà khoa học, dưới sự chỉ đạo của Artem Oganov ở Skoltech và Viện Vật lí và Công nghệ Moscow, và Ivan Troyan ở Viện
	Vật lí Lượng tử Tốc hành (Phần 92) 09/11/2019 Các kiểu máy tính lượng tử Các nhà vật lí đang phát triển máy tính lượng tử không kì vọng chế tạo được ngay một mẫu
	Vật lí Lượng tử Tốc hành (Phần 91) 09/11/2019 Điện toán lượng tử Máy tính lượng tử hứa hẹn làm thay đổi thế giới theo những cách mà chúng ta không thể hình dung nổi.
	Định luật Coulomb về tĩnh điện (Phần 2) 08/11/2019 Charles-Augustin de Coulomb (1736–1806), nhà vật lí Pháp nổi tiếng với định luật mô tả lực tương tác giữa hai điện tích